अभिषेक अधिकारी: प्रविधि र जैविक कृषिको नवीन नेतृत्व

परिचय

२१ वर्षीय अभिषेक अधिकारी मकवानपुरको मनहरीका एक युवा कृषक र प्रविधि विशेषज्ञ हुन्। हेटौंडास्थित स्कूल अफ म्यानेजमेन्टबाट BCA अध्ययनरत उनी पाँचभन्दा बढी स्टार्टअपमा योगदान पुर्‍याइसकेका UI/UX डिजाइनर र प्रशिक्षक हुन्। उनले १,५०० भन्दा बढी विद्यार्थीलाई निःशुल्क तालिम र बुटक्याम्पमार्फत प्रविधिमा दक्ष बनाउँदै युवा स्वरोजगार र प्रविधिमैत्री समाज निर्माणमा सक्रिय छन्। तर, विदेश जाने अवसर हुँदाहुँदै पनि उनले आफ्नै गाउँ फर्केर परम्परागत खेतीलाई आधुनिक, दिगो, र जैविक प्रणालीमा रूपान्तरण गर्ने निर्णय गरे।

हिमालय कृषि फार्म: जैविक खेतीको नमुना

अभिषेकले आफ्ना हजुरबाको २०० गथा जमिनमा स्थापना गरेको हिमालय कृषि फार्म जैविक खेती र पशुपालनको नमुना बनेको छ। यसमा १०० गथा मौसमी तरकारी खेती र १०० गथा घाँस (फोड्डा) खेतीका लागि छुट्ट्याइएको छ। फार्ममा १५० भन्दा बढी मुर्रा भैँसी पालिएका छन्, जसमध्ये ५० भन्दा बढी गर्भवती छन्। यो महिनामा मात्र ३० भन्दा बढी भैँसीले बच्चा दिएका छन्, र दैनिक ४०० लिटर दूध उत्पादन हुन्छ, जसमा ७% भन्दा बढी फ्याट छ—स्थानीय बजारमा दुर्लभ गुणस्तर।

जैविक मल र दिगो प्रविधि

अभिषेकको फार्मको अनौठो पक्ष हो गोबर र भैँसीको पिसाबमा आधारित जैविक मल। यो मल ४ किलोमिटर लामो पाइपिङ प्रणालीमार्फत खेतसम्म पुर्‍याइन्छ, जसले रासायनिक मलको प्रयोग ९५% ले घटाएको छ। यसले माटोको उर्वरता सुधार गरेको छ, उत्पादन क्षमता बढाएको छ, र लागत कम गर्दै वातावरण संरक्षणमा योगदान पुर्‍याएको छ।

जमिन उपयोग र कृषि प्रणाली

फार्ममा १०० गथा जमिनमा मौसमी तरकारी र १०० गथा घाँस खेती गरिन्छ। घाँस खेतीले भैँसीको पोषण सुनिश्चित गर्छ, जबकि आधुनिक उपकरण र प्रविधिको प्रयोगले उत्पादन वृद्धि भएको छ। जैविक मल र पर्यावरणमैत्री विधिहरूलाई प्राथमिकता दिइएको छ, जसले दिगो खेतीलाई प्रोत्साहन गर्छ।

चुनौतीहरू: गोठ, बारी, र बैंकिङ

अभिषेकले कृषि क्षेत्रका संरचनागत र सामाजिक चुनौतीहरू औंल्याएका छन्। गाउँका पुराना काठका गोठलाई बैंकहरूले ऋणको आधार मान्दैनन्, र जमिनको मूल्यांकनमा कृषि उत्पादन क्षमतालाई बेवास्ता गरिन्छ। “१० वर्ष पुराना गोठलाई बैंकले गोठ ठान्दैन,” अभिषेक भन्छन्। बैंकहरूले कृषिलाई जोखिमयुक्त क्षेत्र ठान्दा लगानीमा हिचकिचाहट हुन्छ, जसले वित्तीय पहुँच सीमित बनाउँछ।

सामाजिक प्रभाव र रोजगारी

हिमालय कृषि फार्मले ७ स्थानीय युवालाई स्थायी रोजगारी प्रदान गरेको छ। अभिषेकको प्रविधि र कृषिको संयोजनले गाउँका युवालाई स्वरोजगार र आत्मनिर्भर बनाउन योगदान पुर्‍याएको छ। उनको प्रयासले स्थानीय समुदायको सामाजिक र आर्थिक जीवनमा सकारात्मक प्रभाव पारेको छ।

प्रविधिमा योगदान

अभिषेक पाँचभन्दा बढी स्टार्टअपमा सक्रिय छन् र UI/UX डिजाइनमा प्रशिक्षकको रूपमा परिचित छन्। उनले १,५०० भन्दा बढी विद्यार्थीलाई निःशुल्क तालिम र बुटक्याम्पमार्फत प्रविधि सिकाएका छन्। उनको वेबपेज www.krishihimalaya.com ले कृषक र उपभोक्तालाई जोड्दै जैविक कृषि र प्रविधिको प्रवर्द्धन गर्छ।

दृष्टिकोण र भविष्य

“मैले विदेश जाने अवसर पाएँ, तर मैले आफ्नै देशको माटोमा भविष्य देखेँ,” अभिषेक भन्छन्। उनको लक्ष्य कृषि र प्रविधिको संयोजनबाट दिगो र पर्यावरणमैत्री कृषि प्रणाली विकास गर्नु हो। भविष्यमा, उनले हिमालय कृषि फार्मलाई अनुसन्धान र तालिम केन्द्रको रूपमा विस्तार गरी युवाहरूलाई खेती र प्रविधिमा प्रशिक्षित गर्न र स्वरोजगारका अवसरहरू सिर्जना गर्न चाहन्छन्।